فقه آسان؛ از دیدگاه قران وسنت

[yasin90]

توی این قسمت هر کدوم از دوستان مشکلی در بحث فقهی داشتند می توانن بنویسند ان شاء الله جواب داده خواهد شد

دوستان در صورت علاقه برای گذاشتن مطلب در این بخش لطف کنید به صورت سوال وجواب مطلب تون رو بگذارید
​

 

[yasin90]

چه کاری در هنگام قضاوت حرام است ؟

حکم دادن در حال عصبانیت و قبول هدیه قبل از صدور حکم .

 

[yasin90]

استفاده از انگشتر برای مردان حلال است یا حرام؟
استفاده از انگشتری که از طلا، آهن و برنج باشد برای مردان، حرام است و اگر از نقره ساخته شده باشد، درست است، لکن اشخاصی که احتیاج به مهر زدن دارند می توانند انگشتر داشته باشند اما شکل آن باید به شکل انگشتر مردها باشد.

 

[yasin90]

کندن موهای صورت برای زن در چه صورتی و با چه شرایطی جایز می باشد؟
جواب
اگر در صورت زن موی بیرون بیاید که شوهر از آن نفرت می کند و از زینت زن کاسته می شود، برای وی جایز است که موها را بکند، زیرا که زینت برای زن مطلوب است.
البته اگر مقصود از آن تزیین برای بیگانگان باشد، یا در کندن موها ضرری به زن لاحق شود در چنین صورتها جایز نیست.
[مفتی] خدانظر رحمه اللهدرالافتاء حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان محمود الفتاوی 206/4

 

[yasin90]

نمازهای پنج گانه را که قضا می شوند چه موقع باید خواند؟ شب یا روز؟ اگر محدوده ای دارد بنویسید

جواب

نمازهای قضا شده را شب و روز، هر وقت می توان خواند. وقت بخصوصی ندارند، اما در سه وقت یعنی طلوع آفتاب، استوای آفتاب و غروب آفتاب خواندن نماز قضایی جایز نیست و اگر این فرد صاحب ترتیب است نمازهای قضا شده را قبل از نماز وقتی به جا بیاورد و اگر صاحب ترتیب نیست تقدیم نماز قضایی بر نماز وقتی لازم و ضروری نیست.
صاحب ترتیب به کسی می گویند که نمازهای قضا شده‏اش به شش نماز نرسیده باشد.

وفی عمدة القاری:
«عن أنس بن مالک رض الله عنه عن النبی صلی الله علیه وسلم قال: «من نسی صلاة فلیصل إذا ذکرها، لاکفارة لها إلا ذلک و أقم الصلاة لذکری.»
الرابع: أن بعضهم احتج بقوله: «إذا ذکر» علی جواز قضاء الفوائت فی الوقت المنهی عن الصلاة فیه. قلت: لیس بلازم أن یصلی فی أول حال الذکر، غایة ما فی الباب أن ذکره سبب لوجوب القضاء فإذا ذکرها فی الوقت المنهی و أخرها إلی أن یخرج ذلک و صلّی، یکون عاملا بالحدیثین، أحدهما هذا و الآخر حدیث النهی فی الوقت المنهی عنه.» (عمدة القاری:132/4)

و فی الصحیح للامام مسلم:
«عن موسی بن عُلَیٍّ عن أبیه قال سمعت عقبة بن عامر الجهنی یقول: ثلاث ساعات کان رسول الله صلی الله علیه وسلم ینهانا أن نصلی فیهن أو أن نقبر فیهن موتانا، حین تطلع الشمس بازغة حتی ترتفع، و حین یقوم قائم الظهیرة حتی تمیل الشمس، و حین تضیف الشمس للغروب حتی تغرب.» (مسلم: 276/1)

و فی فتح الملهم شرح مسلم:
«قال علی القاری: و المذهب عندنا أن هذه الاوقات الثلاثة یحرم فیها الفرائض و النوافل و صلوة الجنازة و سجدة التلاوة إلا إذا حضرت الجنازة أو تلیت آیة السجدة حینئذ فانهما لایکرهان لکن الأولی تأخیرها إلی خروج الاوقات.» (فتح الملهم: 370/2)

و فی الدر:
«وکره تحریما صلوة مطلقا ولو قضاء أو واجبة أو نفلا أو علی جنازة و سجدة تلاوة و سهو مع شروق و استواء و غروب إلا عصر یومه.» (الدرالمختارمع الرد:272/1)

والله اعلم بالصواب
دارالافتاء حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان
​

 

[yasin90]

آیا وام گرفتن حلال است یا حرام؟
گذاشتن پول در بانک به منظور استفاده از سود آن حلال می باشد یا نه؟

بله، سود بانکی (ربا) حرام و نامشروع است، زیرا ایات متعددی در قرآن کریم بر حمرت ربا تصریح داشته و افراد رباخوار مورد تهدید شدید قرار گرفته اند. در زیر چند نمونه از این آیات ذکر می گردد:
الف:افراد رباخوار، شکار شیطان شده و دچار عذاب جهنم می شوند:
الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لاَ يَقُومُونَ إِلاَّ كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُواْ إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا فَمَن جَاءهُ مَوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَانتَهَىَ فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى اللّهِ وَمَنْ عَادَ فَأُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ-يَمْحَقُ اللّهُ الْرِّبَا وَيُرْبِي الصَّدَقَاتِ وَاللّهُ لاَ يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ. [بقره:275-276]
ب: افراد رباخوار که از این عمل خود بازنمی آیند مانند این است که با خدا و رسول اعلام جنگ نموده باشند:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ -فَإِن لَّمْ تَفْعَلُواْ فَأْذَنُواْ بِحَرْبٍ مِّنَ اللّهِ وَرَسُولِهِ وَإِن تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُوسُ أَمْوَالِكُمْ لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ. [بقره: 278-279]

 

[yasin90]

یا نماز خواندن پشت بام خدا (کعبه) از مکروهات است یا جایز؟. چون ظاهرا احادیث مربوط به آن ضعیف است. همچنین خواندن حمام (دستشویی) و زباله دانی و جلوی راه چطور؟ چون احادیث مربوط به آن ضعیف است و اگر از مکروهات است به کدام دلیل؟؟
بسم الله الرحمن الرحیم
حدیثی که سوال کننده به آن اشاره کرده، روایتی از ابن عمر رضی الله عنه است که گفت: «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ نَهَى أَنْ یُصَلَّى فِی سَبْعَةِ مَوَاطِنَ : فِی الْمَزْبَلَةِ، وَالْمَجْزَرَةِ، وَالْمَقْبَرَةِ، وَقَارِعَةِ الطَّرِیقِ، وَفِی الْحَمَّامِ، وَفِی مَعَاطِنِ الْإِبِلِ، وَفَوْقَ ظَهْرِ بَیْتِ اللَّهِ».ترمذی (346) وابن ماجة (746).
یعنی: «رسول خدا صلی الله علیه وسلم از نماز خواندن در هفت مکان نهی فرمودند: در زباله دانی، و کشتارگاه، و قبرستان، و بر سر راه مردم، و در حمام، و در استراحتگاه شتران، و بر پشت بام کعبه».
ولی این حدیث ضعیف است، چنانکه خود ترمذی در ادامه گفته: «اسناد حدیث ابن عمر قوی نیست». همچنین ابوحاتم رازی در "العلل" (1/148)، و ابن جوزی در "العلل المتناهیة" (1/399)، وبوصیری در "مصباح الزجاجة" (1/95)، وحافظ ابن حجر در "التلخیص" (1/531-532) ، و علامه ألبانی در "الإرواء" (1/318) همه حدیث مذکور را ضعیف دانسته اند.
این حدیث نماز خواندن در هفت مکان را نهی کرده است:
1- زباله دانی
2- کشتارگاه و محل ذبح شتر و گاو و گوسفند
3- قبرستان
4- بر سر راه عبور و مرور
5- حمام
6- استراحتگاه شتران
7- پشت بام کعبه
اما از آنجائیکه حدیث مذکور ضعیف است، لذا نمی توان برای نهی از نماز خواندن در یک مکانها به آن حدیث استناد کرد، ولی بعضی از این مکانها توسط احادیث صحیح دیگری ثابت شده اند، مثلا نماز خواندن در قبرستان و حمام: ابو سعید خدری رضی الله عنه می گوید:«قال رسول الله صلی الله علیه وسلم الارض كلها مسجد الا المقبرة و الحمام». أبو داود (492) و ترمذی (317) وابن ماجة (745).
یعنی: تمام زمین مسجد است، و نماز خواندن روی آن جایز می باشد، جز قبرستان و حمام.البانی در "الإرواء" (1/320) آنرا صحیح می داند.علامه البانی در کتاب الجنایز می گوید: « ..اكثر علما مانند ابن تیمیه ، ابن حزم و شوكانی به حرمت نماز در قبرستان معتقد هستند و امام احمد در این باره می گوید: هر كس در قبرستان و یا بسوی قبری نماز بخواند، نمازش را اعاده بكند.
ابن حزم می گوید: ابوحنیفه، اوزاعی و سفیان نماز خواندن در قبرستان را مكروه می دانندو از امام مالك نقل است كه ایشان نماز خواندن در قبرستان و بسوی قبر را جائز می دانندو دلیل این امر را خواندن نماز جنازه توسط رسول الله صلی الله علیه وسلم بر قبر زن مسكینی كه شب هنگام دفن شده بود، می دانند...
و اكثر علما علت ممنوعیت خواندن نماز در میان قبرستان و در كنار آن را سد ذریعه دانسته اند تا منجر به شرك نشود و یا حداقل مشابهت با بت پرستان و مشركین بویژه با یهود و نصارا نباشد كه قبرهای پیامبران خود را مسجد قرار دادند و در اطراف آن نماز خواندند».ضمنا نماز خواندن رو به قبر نیز جایز نیست، به علت حدیث پیامبرصلی الله علیه وسلمكه می فرماید: «لا تصلوا الی القبور». (رو به قبر ها نماز نخوانید).
علامه البانی در "کتاب الجنایز" پس از ذکر این حدیث می گوید: «از ظاهر نهی چنین فهمیده می شود كه : *رو به سوی قبور نماز خواندن، حرام است.
امام نووی این قول را ترجیح می دهد و مناوی در شرح این حدیث در «فیض القدیر» می گوید: رو به قبور نمودن و نماز بمعنی تعظیم فوق العاده قبوراست كه اینگونه تعظیم فقط شایسته خدا است... شیخ علی قاری در «المرقاه» (2/372) پیرامون شرح این حدیث می گوید: اگر این عمل برای تعظیم قبر و صاحب قبر باشد، عمل كفار محسوب می شود و تشبه به كفار مكروه تحریمی است.
جنازه نیز هنگامی كه روی زمین گذاشته شد، همین حكم را دارد ».جمهور علما نماز خواندن در قبرستان را جایز نمی دانند، و بعضی از علما تنها خواندن نماز جنازه – که بدون رکوع و سجود است – را جایز می دانند، بخاطر روایتی از بخاری و مسلم که در آن پیامبر صلی الله علیه وسلم بعد از دفن زنی که مسجد النبی را نظافت می نمود، نماز خواندند.
بخاری (460) ومسلم (956) .درباره علت نهی نماز در حمام نیز گفتند: چون آنجا ماوی و محل استراحت اجنه و شیاطین است، و محل کشف عورت است. و اگر نماز خواندن در حمام ممنوع باشد، قطعا نماز خواندن در محل قضای حاجب به طریق اولی ممنوع است، و اگر دراین باره نهی مشخصی از پیامبر صلی الله علیه وسلم وارد نشده، چون هر انسان عاقلی که بشنود پیامبر صلی الله علیه وسلم نماز در حمام را نهی کرده بوضوح درمی یابد که نماز در محل قضای حاجت نیز ممنوع است.
و لذا شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: «نص خاصی در نهی نماز در محل قضای حاجت وارد نشده، زیرا دانستن آن نزد مسلمین کاملا ظاهر است و نیازی به دلیل نیست»."مجموع الفتاوى" (25/240).
و نیز درباره استراحتگاه شتر که از براء بن عازب رضی الله عنه روایت است: از پیامبر صلی الله علیه وسلم درباره نماز خواندن در استراحتگاه شتران سوال کردند، فرمود : «لاتصلوا فی مبارک الإبل فإنها من الشیاطین». صحیح ابن ماجه (7351).
یعنی: «در استراحتگاه شتران نماز نخوانید چون از شیاطین است».
علاوه بر آن؛ نماز خواندن در مکان استراحت شتران باعث تشویش نمازگزاز و کاستن از خشوع وی می گردد، زیرا ممکن است از اذیت آنها بهراسد.
اما حکم نماز خواندن در چهار مکان دیگر – مذکور در حدیث ابن عمر – نیاز به توضیحات دارند:
1- نماز در زباله دانی :معمولا زباله دانی آلوده به نجاسات است، و از آنجائیکه هر مکانی که نجس و ناپاک باشد – مانند دستشویی – نماز خواندن در آن جایز و صحیح نیست، لذا اگر زباله دانی آلوده به نجاست باشد، نماز خواندن در آنجا جایز و صحیح نیست، زیرا پاکی مکان نمازگزار جزو شروط صحت نماز است، دلیل شرط پاک بودن مکان، فرموده پیامبر صلی الله علیه وسلم به اصحابش هنگام ادرار کردن بادیه*نشینی در مسجد است که فرمود : «أریقوا علی بوله سجلا من ماء» متفق علیهیعنی: «بر ادرارش سطلی آب بریزید».و اگر بالفرض آلوده به نجاست نباشد، باز شایسته نیست در محلی که ناپاک و کثیف و چرکی است روبروی الله متعال ایستاد و نماز خواند.
2- كشتارگاه :نماز خواندن در محل ذبح حیوانات اگر آلوده به چرک و نجاسات – مانند خون و دیگر پلیدیها – باشد، جایز نیست، زیرا پاک بودن از نجاسات شرط صحت نماز است، اما اگر مکان کشتار پاک باشد، خواندن نماز در آنجا صحیح و جایز است.
3- بر سر راه عبور و مرور:نماز خواندن در کنار جاده و یا در راهی که مورد استفاده قرار نمی گیرد – یا بندرت افرادی از آنجا عبور کنند- جایز است.اما مکانی که مردم آنجا را نشان کردند و از آن عبور و مرور می کنند، جایز نیست نماز خواند، زیرا نماز خواندن در این مکان موجب تنگی راه بر مردم و منع عبور و مرور آنها می شود، علاوه بر آن منجر می گردد که شخص نمازگزار به تشویش افتد و خشوع نمازش حاصل نشود که در نهایت به کاستن اجر و ثواب نمازش منجر می گردد. البته اگر خطری نمازگزار را تهدید کند، نماز خواندن در چنین مکانی بر وی حرام است. استثنایی که هست: نماز خواندن در هنگام ازدحام مسجد در وقت نماز جمعه یا نماز عید در بیرون مسجد است، حتی اگر مردم مجبور شوند بر روی خیابان و مسیر عبور نماز بگذارند.
4- پشت بام كعبه :علماء درباره صحت نماز بر پشت بام کعبه اختلاف نظر دارند؛ بعضی از علما آنرا صحیح نمی دانند، زیرا کسی که بر بالای بام کعبه باشد شرط استقبال قبله را مراعات نکرده، و قسمتی از کعبه پشت سرش قرار می گیرد، و در واقع او بر کعبه نماز می خواند نه رو به آن!بعضی دیگر از فقهاء (مانند شافعی و ابوحنیفه) به قیاس صحت نماز داخل کعبه آنرا جایز می دانند، زیرا در حدیث صحیح وارد شده که پیامبر صلی الله علیه وسلم در روز فتح مکه پس از داخل شدن به کعبه در آنجا نماز خواندند.
اما جدا از اینکه نماز خواندن پشت بام کعبه صحیح است یا خیر، مهم آنست که امروزه چنین چیزی میسر نیست!

 

[عاطفه]

مطالب مفیدی بودن

جزاکم الله خیرا . . .