عبدالرحمن
کاربر فعال و مفید
- تاریخ ثبت‌نام
- 12/12/13
- نوشته‌ها
- 235
- پسندها
- 0
از شیخ محمد بن صالح بن عثيمين رحمه الله سؤال شد كه: شرطهاي انجام عبادت صحيح در اسلام را توضيح دهيد؟
ايشان اين گونه جواب دادند:
الحمد لله
اول اينكه: عبادت بايد در سبب و وسيله اش موافق شريعت باشد. يعني اگر انسان الله را با وسايلي كه در شريعت ثابت نشده عبادت كند، آن عبادت مردود است زيرا الله تعالي و رسول الله صلی الله علیه وسلم به آن امر نكرده اند. براي مثال مي توان به برگزاري جشن ميلاد رسول و شب بيست و هفتم رجب كه ادعا مي كنند رسول الله صلی الله علیه وسلم در آن به معراج رفته است، اشاره نمود.
از نظر تاريخي ثابت نشده است كه شب بيست و هفتم رجب، معراج رسول الله صلی الله علیه وسلم بوده است و در كتابهاي حديث نيز كه در دست ماست حرفي كه دلالت كند رسول اللهه در آن شب عروج نموده باشد در دست نيست، لذاصحت سند آن نيز قابل اثبات نمي باشد.
به فرض اثبات آن، آيا حق اين است كه در آن شب عبادت كنيم و يا آن را عيد قرار دهيم؟ هرگز. زيرا هنگامي كه رسول الله صلی الله علیه وسلم قدم به مدينه گذاشتند و ديدند كه انصار در دو روز مشغول بازي و سرگرمي هستند، فرمود:«إن الله أبدلكم بخير منهما» (خداوند آن را برايتان به بهتر از اين دو تبديل كرده است) و عيد فطر و عيد قربان را برايشان بيان كرد. و اين مي رساند كه پيامبر صلی الله علیه وسلم كراهت داشتند از اينكه عيدي غير از اعياد اسلامي در اسلام به وجود آيد. اين اعياد عبارتند از: دو عيد ساليانه كه عيد فطر و عيد قربان مي باشد و يك عيد هفتگي كه جمعه است. و اگر چه ثابت شود كه رسول الله صلی الله علیه وسلم در شب بيست و هفت به معراج رفته است- كه اين جز لاوه گويي چيز ديگري نيست- نبايد بدون اجازه شرع چيزي در دين ايجاد كرد.
چنان كه گذشت بدعت كاري بزرگ و اثر آن بر قلب مخرب است و اگر در آن لحظه با انجام اين بدعت در قلب انسان رقت و مهرباني وجود داشته باشد قطعاً به عكس تبديل مي شود زيرا قلب با انجام آن شاد شده و دوام هم نمي يابد بلكه به دنبالش پشيماني و ندامت روي مي دهد. تمام بدعت ها خطرناك هستند زيرا نكوهش و سرزنش را در ضمن خود دارد. انجام بدعت به منزله اين است كه رسول الله صلی الله علیه وسلم شريعت را تمام نكرده است در حاليكه الله سبحانه و تعالي مي فرمايد:«اليوم أكملت لكم دينكم وأتممت عليكم نعمتي ورضيت لكم الإسلام دينا» «امروز دينتان را برايتان تكميل كردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و راضي شدم كه اسلام دينتان باشد.» نكته عجيب اين است كه بعضي از مبتلايان به بدعت نهايت حرص و طمع را بر اجراي آن دارند در حاليكه نسبت به آنچه صحيح و سودمند است، سهل انگارند. به همين دليل برگزاري جشن معراج در شب بيست و هفت رجب بدعت است چرا كه شريعت به آن امر نكرده است.
دوم اينكه: عبادت بايد از نظر جنس و نوع موافق شريعت باشد. مثلاً اگر انسان اسبي را قرباني كند از نظر جنس با شرع مخالفت نموده است(زيرا قرباني تنها با چهارپاياني چون شتر، گاو و گوسفند صحيح است.)
سوم اينكه: عبادت بايد از نظر قدر و اندازه موافق شريعت باشد. اگر كسي بگويد فلاني نماز ظهر را شش ركعت مي خواند آيا عبادتش موافق شرع است؟ هرگز. زيرا در اندازه و مقدار موافق شريعت نيست. و اگر بگويد فلاني سبحان الله و الحمد لله و الله اكبر را سي و پنج بار بعد از هر نماز واجب مي خواند آيا صحيح است؟ جواب مي دهيم: اگر قصد تو با اين اعداد عبادت الله تعالي است دچار خطا شده اي و اگر قصد تو اين است كه همراه آنچه رسول الله صلی الله علیه وسلم آورده است بيشتر بخواني و در همان حال معتقد هستي كه سي و سه مشروع است زيادتر خواندنت اشكالي ندارد زيرا تو آن را جدا كرده اي و قصد تو زياد كردن در شريعت خداوند نيست.
چهارم اينكه: بايد عبادت از لحاظ كيفيت موافق شريعت باشد. اگر عبادت انسان از نظر نوع، اندازه و سبب درست باشد اما در كيفيت آن با شريعت مخالفت كند، عبادتش صحيح نيست. براي مثال: مردي دچار حدث اصغر شده است. وضو مي گيرد ولي ابتدا پاهايش را مي شويد سپس سرش را مسح مي كند بعد دست و در آخر صورتش را مي شود آيا وضويش صحيح است؟ خير. زيرا او در كيفيت مخالف شريعت عمل كرده است.
پنجم اينكه: عبادت از لحاظ زمان بايد آن گونه باشد كه شريعت گفته است. براي مثال انسان ماه رمضان را در شعبان يا شوال بگيرد يا نماز ظهر را قبل از شروع وقتش بخواند يا هنگامي نماز را بخواند كه سايه هر چير به اندازه خودش رسيده است. خواندن نماز بعد از گذشت وقتش صحيح نيست. براي اين است كه مي گوييم اگر انسان عمداً نمازي را ترك كند تا بدون عذر وقتش بگذرد حتي اگر هزار بار تكرار كند از او قبول نمي شود.
قائده مهمي كه اينجا حاصل مي شود اين است كه تمام عبادات داراي زمان مشخصي هستند كه اگر انسان بدون عذر آن را از وقتش خارج كند قابل قبول نمي باشد و مردود است. دليل براي اين گفته فرموده عايشه رضی الله عنها مي باشد كه مي گويد: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:«من عمل عملا ليس عليه أمرنا فهو رد» (هر كس كاري انجام دهد و دستور ما برآن نباشد مردود است).
ششم اينكه: عبادت بايد از لحاظ مكان همگام با شريعت باشد. اگر انسان در روز عرفه در مزدلفه توقف نمايد، توقف او صحيح نيست زيرا از لحاظ مكان عبادتش موافق شريعت نيست. و همين طور اگر انسان در منزلش اعتكاف نمايد، درست نيست. زيرا مكان اعتكاف مسجد است. بنابراين صحيح نيست زن در منزلش اعتكاف نمايد چون خانه مكان اعتكاف نيست. رسول الله صلی الله علیه وسلم هنگامي كه ديد بعضي از همسرانش به خيمه هايي كه در مسجد براي اعتكاف درست كرده بودند مي روند به برداشتن خيمه و ملغي كردن اعتكاف دستور داد و به آنها نفرمود كه در منزل اعتكاف كنند چون از نظر مكان مخالف شرع است.
اين شش صفت زماني تحقق پيدا مي كند كه آنها را در عبادت با هم جمع نماييم.
1. سبب 2. جنس 3. اندازه 4. كيفيت 5. زمان 6. مكان.
وصلي الله علي محمد واله وصحبه اجمعين و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العلمين
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
ايشان اين گونه جواب دادند:
الحمد لله
اول اينكه: عبادت بايد در سبب و وسيله اش موافق شريعت باشد. يعني اگر انسان الله را با وسايلي كه در شريعت ثابت نشده عبادت كند، آن عبادت مردود است زيرا الله تعالي و رسول الله صلی الله علیه وسلم به آن امر نكرده اند. براي مثال مي توان به برگزاري جشن ميلاد رسول و شب بيست و هفتم رجب كه ادعا مي كنند رسول الله صلی الله علیه وسلم در آن به معراج رفته است، اشاره نمود.
از نظر تاريخي ثابت نشده است كه شب بيست و هفتم رجب، معراج رسول الله صلی الله علیه وسلم بوده است و در كتابهاي حديث نيز كه در دست ماست حرفي كه دلالت كند رسول اللهه در آن شب عروج نموده باشد در دست نيست، لذاصحت سند آن نيز قابل اثبات نمي باشد.
به فرض اثبات آن، آيا حق اين است كه در آن شب عبادت كنيم و يا آن را عيد قرار دهيم؟ هرگز. زيرا هنگامي كه رسول الله صلی الله علیه وسلم قدم به مدينه گذاشتند و ديدند كه انصار در دو روز مشغول بازي و سرگرمي هستند، فرمود:«إن الله أبدلكم بخير منهما» (خداوند آن را برايتان به بهتر از اين دو تبديل كرده است) و عيد فطر و عيد قربان را برايشان بيان كرد. و اين مي رساند كه پيامبر صلی الله علیه وسلم كراهت داشتند از اينكه عيدي غير از اعياد اسلامي در اسلام به وجود آيد. اين اعياد عبارتند از: دو عيد ساليانه كه عيد فطر و عيد قربان مي باشد و يك عيد هفتگي كه جمعه است. و اگر چه ثابت شود كه رسول الله صلی الله علیه وسلم در شب بيست و هفت به معراج رفته است- كه اين جز لاوه گويي چيز ديگري نيست- نبايد بدون اجازه شرع چيزي در دين ايجاد كرد.
چنان كه گذشت بدعت كاري بزرگ و اثر آن بر قلب مخرب است و اگر در آن لحظه با انجام اين بدعت در قلب انسان رقت و مهرباني وجود داشته باشد قطعاً به عكس تبديل مي شود زيرا قلب با انجام آن شاد شده و دوام هم نمي يابد بلكه به دنبالش پشيماني و ندامت روي مي دهد. تمام بدعت ها خطرناك هستند زيرا نكوهش و سرزنش را در ضمن خود دارد. انجام بدعت به منزله اين است كه رسول الله صلی الله علیه وسلم شريعت را تمام نكرده است در حاليكه الله سبحانه و تعالي مي فرمايد:«اليوم أكملت لكم دينكم وأتممت عليكم نعمتي ورضيت لكم الإسلام دينا» «امروز دينتان را برايتان تكميل كردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و راضي شدم كه اسلام دينتان باشد.» نكته عجيب اين است كه بعضي از مبتلايان به بدعت نهايت حرص و طمع را بر اجراي آن دارند در حاليكه نسبت به آنچه صحيح و سودمند است، سهل انگارند. به همين دليل برگزاري جشن معراج در شب بيست و هفت رجب بدعت است چرا كه شريعت به آن امر نكرده است.
دوم اينكه: عبادت بايد از نظر جنس و نوع موافق شريعت باشد. مثلاً اگر انسان اسبي را قرباني كند از نظر جنس با شرع مخالفت نموده است(زيرا قرباني تنها با چهارپاياني چون شتر، گاو و گوسفند صحيح است.)
سوم اينكه: عبادت بايد از نظر قدر و اندازه موافق شريعت باشد. اگر كسي بگويد فلاني نماز ظهر را شش ركعت مي خواند آيا عبادتش موافق شرع است؟ هرگز. زيرا در اندازه و مقدار موافق شريعت نيست. و اگر بگويد فلاني سبحان الله و الحمد لله و الله اكبر را سي و پنج بار بعد از هر نماز واجب مي خواند آيا صحيح است؟ جواب مي دهيم: اگر قصد تو با اين اعداد عبادت الله تعالي است دچار خطا شده اي و اگر قصد تو اين است كه همراه آنچه رسول الله صلی الله علیه وسلم آورده است بيشتر بخواني و در همان حال معتقد هستي كه سي و سه مشروع است زيادتر خواندنت اشكالي ندارد زيرا تو آن را جدا كرده اي و قصد تو زياد كردن در شريعت خداوند نيست.
چهارم اينكه: بايد عبادت از لحاظ كيفيت موافق شريعت باشد. اگر عبادت انسان از نظر نوع، اندازه و سبب درست باشد اما در كيفيت آن با شريعت مخالفت كند، عبادتش صحيح نيست. براي مثال: مردي دچار حدث اصغر شده است. وضو مي گيرد ولي ابتدا پاهايش را مي شويد سپس سرش را مسح مي كند بعد دست و در آخر صورتش را مي شود آيا وضويش صحيح است؟ خير. زيرا او در كيفيت مخالف شريعت عمل كرده است.
پنجم اينكه: عبادت از لحاظ زمان بايد آن گونه باشد كه شريعت گفته است. براي مثال انسان ماه رمضان را در شعبان يا شوال بگيرد يا نماز ظهر را قبل از شروع وقتش بخواند يا هنگامي نماز را بخواند كه سايه هر چير به اندازه خودش رسيده است. خواندن نماز بعد از گذشت وقتش صحيح نيست. براي اين است كه مي گوييم اگر انسان عمداً نمازي را ترك كند تا بدون عذر وقتش بگذرد حتي اگر هزار بار تكرار كند از او قبول نمي شود.
قائده مهمي كه اينجا حاصل مي شود اين است كه تمام عبادات داراي زمان مشخصي هستند كه اگر انسان بدون عذر آن را از وقتش خارج كند قابل قبول نمي باشد و مردود است. دليل براي اين گفته فرموده عايشه رضی الله عنها مي باشد كه مي گويد: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:«من عمل عملا ليس عليه أمرنا فهو رد» (هر كس كاري انجام دهد و دستور ما برآن نباشد مردود است).
ششم اينكه: عبادت بايد از لحاظ مكان همگام با شريعت باشد. اگر انسان در روز عرفه در مزدلفه توقف نمايد، توقف او صحيح نيست زيرا از لحاظ مكان عبادتش موافق شريعت نيست. و همين طور اگر انسان در منزلش اعتكاف نمايد، درست نيست. زيرا مكان اعتكاف مسجد است. بنابراين صحيح نيست زن در منزلش اعتكاف نمايد چون خانه مكان اعتكاف نيست. رسول الله صلی الله علیه وسلم هنگامي كه ديد بعضي از همسرانش به خيمه هايي كه در مسجد براي اعتكاف درست كرده بودند مي روند به برداشتن خيمه و ملغي كردن اعتكاف دستور داد و به آنها نفرمود كه در منزل اعتكاف كنند چون از نظر مكان مخالف شرع است.
اين شش صفت زماني تحقق پيدا مي كند كه آنها را در عبادت با هم جمع نماييم.
1. سبب 2. جنس 3. اندازه 4. كيفيت 5. زمان 6. مكان.
وصلي الله علي محمد واله وصحبه اجمعين و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العلمين
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
