«عَن عُمَر بن اَبِی سَلمَة رَضِیَ اللهُ عَنه قَالَ: قَالَ لِی رسول اللهِ صلی الله علیه و آله و سلم: سَمِّ اللهَ وَ کُل بِیَمِینِکَ وَ کُل مِمَّا یَلِیکَ» متفق علیه. از عمر بن ابی سلمه رضی الله عنه روایت شده است که گفت: رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم به من فرمودند: بسم الله الرحمن الرحیم بگو و با دست راست و همچنین از نزدیک خود بخور». و همچنین در حدیثی دیگر این گونه آمده است: «وَ عَن عَائِشَةَ رَضِی اللهُ عَنهَا قَالَت: قَالَ رَسُول اللهِ صَلّی الله علیه و آله و سلم اِذَا اَکَل اَحَدُکُم فَلیَذکُر اسمَ الله تَعَالی، فَاِن نَسِیَ اَن یَذکُرَ اسمَ اللهِ تَعَآلی فِی اَوَّلِهِ فَلیَقُل بِسمِ اللهِ اَوَّلَهُ وَ آخِرَهُ. رواه ابو داود و الترمذی قال حدیث حسن صحیح. یعنی از حضرت عائشة رضی الله عنها روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرموده اند: هرگاه یکی از شما قصد خوردن طعامی را داشته باشد، نام خدا را یاد کند و اگر فراموش کرد که نام خدا را در اول آن یاد کند باید بگوید: به نام خدا آغازش و پایانش. ریاض الصالحین ص 48
آداب غذا خوردن
آنچه میان انسان و حیوان در خوردن متفاوت است، آداب خوردن است. امام شافعی رحمه الله میفرماید: دوازده مسئله در خوردن باید رعایت شود تا خوردن مطابق شرع انجام شود. چهار تا فرض اند: 1- حلال خوردن 2- خدا را رازق دانستن 3- پاکیزه خوردن 4- شکرگزاری نعمت خداوند. چهار تا سنت اند: 1- گفتن بسم الله در ابتدای غذا 2- الحمد لله گفتن در آخر طعام 3- شستن دستها پیش از خوردن غذا 4- از کنار کاسه غذا خوردن. چهار تا محض ادب اند: 1- طریقه ی نشستن (روی پای چپ بنشیند و پای راست را قائم نگه دارد) 2- به موقع خوردن طعام به دهان کسی نگاه نکند 3- از پیش روی خود غذا بخورد 4- بعد از غذا دستها را بشوید. اما آنچه که در خوردن غذا باید به آن توجه کرد، جلوگیری از اسراف است. خداوند متعال هم در این مورد فرموده اند: کُلُوا و اشرَبُوا و لا تُسرِفُوا. یعنی بخورید و بنوشید اما اسراف نکنید. زیاد خوردن نیز برای عقل و جسم مضر است و از عادات حیوانات بوده و سبب غفلت میشود. رسول الله صلی الله علیه و سلم همیشه به هنگام فارغ شدن از طعام این دعاء را میخواندند « الحَمدُ للهِ الَّذِی اَطعَمنَا وَ سَقَانَا وَ جَعَلَنا مِنَ المُسلِمِین».
چند ادب دیگر از آداب غذا خوردن
حضرت علی رضی الله عنه میفرماید: اگر شخصی غذا را با نمک آغاز کند و با نمک تمام کند خداوند هفتاد مرض را از او دور میکند اگر غذا را خوب بجود از انواع بواسیر محفوظ میماند. بر غذا عیب نگیرد، نان را در سفره تکه تکه نکند که موجب اسراف میشود. دست را با نان پاک نکند، غذا را زیاد گرم تناول نکند، درون کاسه ندمد، در میان غذا خوردن آب نخورد مگر اینکه زیاد تشنه باشد.
آداب نوشیدن
1- آب را نشسته بنوشد. در حدیث آمده است که آن حضرت صلی الله علیه و سلم از ایستاده نوشیدن آب منع کرده اند. 2- آب را سه جرعه بنوشد (الشرب فی ثلثه انفاس امرء و اسفی) یعنی آب را با سه نفس نوشیدن گواراتر و مشفی تر است. 3- در لیوان فوت نکند (مثلا اگر چایی میخورد) 4- بعد از نوشیدن کنار ظرف را پاک کند. در کتاب شرایع آمده است لیوان را به دست راست بگیرد و با سه نفس بنوشد، اول بسم الله و بار دوم الرحمان و بار سوم الرحیم بگوید و در آخر نیز الحمدلله بگوید و در حالیکه به پهلو نشسته آب نخورد.
آداب غذا خوردن
آنچه میان انسان و حیوان در خوردن متفاوت است، آداب خوردن است. امام شافعی رحمه الله میفرماید: دوازده مسئله در خوردن باید رعایت شود تا خوردن مطابق شرع انجام شود. چهار تا فرض اند: 1- حلال خوردن 2- خدا را رازق دانستن 3- پاکیزه خوردن 4- شکرگزاری نعمت خداوند. چهار تا سنت اند: 1- گفتن بسم الله در ابتدای غذا 2- الحمد لله گفتن در آخر طعام 3- شستن دستها پیش از خوردن غذا 4- از کنار کاسه غذا خوردن. چهار تا محض ادب اند: 1- طریقه ی نشستن (روی پای چپ بنشیند و پای راست را قائم نگه دارد) 2- به موقع خوردن طعام به دهان کسی نگاه نکند 3- از پیش روی خود غذا بخورد 4- بعد از غذا دستها را بشوید. اما آنچه که در خوردن غذا باید به آن توجه کرد، جلوگیری از اسراف است. خداوند متعال هم در این مورد فرموده اند: کُلُوا و اشرَبُوا و لا تُسرِفُوا. یعنی بخورید و بنوشید اما اسراف نکنید. زیاد خوردن نیز برای عقل و جسم مضر است و از عادات حیوانات بوده و سبب غفلت میشود. رسول الله صلی الله علیه و سلم همیشه به هنگام فارغ شدن از طعام این دعاء را میخواندند « الحَمدُ للهِ الَّذِی اَطعَمنَا وَ سَقَانَا وَ جَعَلَنا مِنَ المُسلِمِین».
چند ادب دیگر از آداب غذا خوردن
حضرت علی رضی الله عنه میفرماید: اگر شخصی غذا را با نمک آغاز کند و با نمک تمام کند خداوند هفتاد مرض را از او دور میکند اگر غذا را خوب بجود از انواع بواسیر محفوظ میماند. بر غذا عیب نگیرد، نان را در سفره تکه تکه نکند که موجب اسراف میشود. دست را با نان پاک نکند، غذا را زیاد گرم تناول نکند، درون کاسه ندمد، در میان غذا خوردن آب نخورد مگر اینکه زیاد تشنه باشد.
آداب نوشیدن
1- آب را نشسته بنوشد. در حدیث آمده است که آن حضرت صلی الله علیه و سلم از ایستاده نوشیدن آب منع کرده اند. 2- آب را سه جرعه بنوشد (الشرب فی ثلثه انفاس امرء و اسفی) یعنی آب را با سه نفس نوشیدن گواراتر و مشفی تر است. 3- در لیوان فوت نکند (مثلا اگر چایی میخورد) 4- بعد از نوشیدن کنار ظرف را پاک کند. در کتاب شرایع آمده است لیوان را به دست راست بگیرد و با سه نفس بنوشد، اول بسم الله و بار دوم الرحمان و بار سوم الرحیم بگوید و در آخر نیز الحمدلله بگوید و در حالیکه به پهلو نشسته آب نخورد.